De religieuze mens
 kijker
 home

1. Dit eerste tabblad: de religieuze mens

Uit: http://rorate.com/vnieuws/nieuws/19-vlaanderen/41110
Gepubliceerd op vrijdag 28 december 2007 13:15
 
André T’Jampens, was pastoor-emeritus van Ouwegem, en is in Deinze overleden op 24 december 2007. Hij werd geboren in Nazareth op 8 september 1922 en in Gent tot priester gewijd op 13 april 1947. E.H. T’Jampens, lic. wijsbegeerte, was achtereenvolgens leraar aan het college in Oudenaarde (14 april 1947) en onderpastoor in Destelbergen (31 januari 1954), Gent Sint-Macharius (10 september 1962). Nadien was hij pastoor in Destelbergen Pius X (30 september 1965) en in Ouwegem (27 oktober 1967). Hij ging op rust op 3 april 1978.

 

De redactie van deze website voegt hier nog aan toe dat hij eveneens docent filosofie en logica was aan het ‘HIVO’, het Hoger Instituut Voor Opvoedkunde te Antwerpen, en dit vanaf 1957. In juni 2000 – hij was toen 78 jaar- gaf hij er zijn laatste les.
 
Wat hem zo uniek maakte was niet alleen zijn enorme belezenheid, zijn verregaande inzichten in vele levensproblemen, maar vooral het feit dat hij als een echte “Ebed Jahweh” de kwalen (kanker, ischias, diabetes…) van zijn medemens op zich kon nemen. Die medemens herstelde dan op een opvallende wijze, en meestal tot grote verbazing van de medische wereld.  In de meest letterlijke zin van het woord was hij er dan zelf behoorlijk ziek van, maar hij genas sneller. Hij hielp de mensen altijd belangeloos en “zonder onderscheid des persoons”.  “Er is een probleem en dat moet opgelost worden” zo stelde hij het, en dit onafhankelijk van de levensovertuiging van de medemens die moest geholpen worden. Hij zei steeds dat de energie, vereist voor de genezing, van de Triniteit kwam.

 

Het moest allemaal  in stilte gebeuren. Onze cultuur heeft inderdaad wetten die zulke praktijken verbieden. Zelfs als de medische wetenschap zegt machteloos te staan, dan nog is een heilzaam gebruik van zulke helende energieën niet toegelaten. En dit omwille van de talrijke misbruiken die er ontegensprekelijk ook bestaan. Zulk een gebrek aan onderscheid blijft toch tot nadenken stemmen.
 
Uit: De standaard,
van zaterdag 31 januari 2008.
 

Twee grote leraars

Enkele dagen geleden werd Jozef Mertens begraven. Niet lang voor hem overleed in Nazareth een andere priester op rust, André T’jampens. Ze waren beiden licentiaat filosofie. Ze werden meer dan 80 jaar oud. Hun beeld is mij nog steeds zeer nabij.

 

Het was een andere universiteit toen, met amper meer dan 4.000 studenten. We vonden dat toen zeer veel, stel u voor. Ik was vanuit het atheneum van Aalst gekomen om in Gent rechten en wijsbegeerte te studeren, met veel belangstelling, een echt kind van de eerste generaties van de democratisering van het onderwijs. De ideologische tegenstellingen waren aan de universiteit, onder de studenten, naar mijn gevoel krachtiger en scherper dan nu, aanzienlijk zelfs. Men was vrijzinnig of katholiek; velen toonden dat door een zwarte of een rode studenten-pet te dragen. En binnen de vrijzinnigen was het ook nog niet simpel: liberalen, socialisten, linkse radicalen, communisten,… En dan waren er nog eens de flaminganten – waaronder ik – en de franskiljons…
 
Terug naar onze twee doden. Men moet zich de zogeheten studentenparochie voorstellen, het aloude Sint-Thomasgenootschap, het KUC zoals het genoemd werd. Ik was er terechtgekomen, al kwam ik dan van het atheneum, door mijn ambivalente religieuze achtergrond, vooral door mijn moeder gedragen. En ik kwam in een soort filosofische wereld terecht waar André T’jampens en Jef Mertens erin slaagden honderden studenten door de jaren heen te boeien met hun avondlessen en hun middagcauserieën. Helemaal geen preken, helemaal geen devotie.

 

Wel over Nietzsche, over Freud, over godsdienstpsychologie, over godsdienst-sociologie, over Martin Heidegger… De zaal zat vol, week na week, zeker twintig maal per academiejaar. En die zaal, daar aan de Kortrijksepoortstraat, vlakbij de stille kapel van Schreiboom, was groot.

 

Ik herinner mij de discussies daarna, in de Rotonde, het café op de hoek, met mijn vriend voor het leven, Paul Bauters, later vrederechter én een van onze weinige molendeskundigen, met wie de geliefkoosde thema’s hernomen werden. Over vrijheid, over innerlijke vrede door wijsgerig denken, over fundamentele opties in het leven… En met vele anderen, met Etienne Vermeersch, die toen ook al van het rechte pad van het katholicisme was afgeweken, zoals ik het kort nadien ook zou doen…
 
Jaap Kruithof was mijn belangrijkste prof in de wijsbegeerte aan de universiteit. Ik herinner mij de enorme tegenstelling tussen die twee filosofische werelden: André T’jampens en Jef Mertens enerzijds en Jaap Kruithof en velen met hem anderzijds.

 

Dit alles toont aan dat er een intense geestelijke belangstelling heerste in die pre-mei ’68 jaren, een groot debat, dat voortdurend aanwezig was. Al vergaten we natuurlijk niet dat het studentencafé en de dancing – toen ook al – van even groot belang waren.
Die twee leraars zal ik altijd blijven gedenken nu de engelen hen ten paradijze hebben geleid.
een anonieme getuigenis van een oud-student

 

 

2. Het tweede tabblad: ‘boeken’.

Na het tabblad ‘de religieuze mens’ geeft het tweede tabblad van deze site, getiteld ’boeken’ je enerzijds de integrale tekst van het boek “de Homo religiosus”. Mr. T’Jampens had dit boek graag zelf geschreven, maar vond de tijd niet meer. Dus hebben wij een bescheiden poging willen doen om de religieuze visie die uit zijn cursussen, teksten, en de vele gesprekken die we met hem hadden, tot leven komt, zelf aan het ‘digitale papier’ toe te vertrouwen. Anderzijds vind je er ook de tekst van het boek “Elementen van natuurlijke logica”. Ook dat wil een bescheiden poging zijn om zijn vele cursussen logica enigszins samen te vatten.  Het mag misschien verbazen, maar wie logisch geldig redeneert, redeneert tevens gewetensvol. En omgekeerd is gewetensvol te werk gaan eveneens een logische kwestie. Vandaar het verband tussen logica, moraal en religie.
 

 

3. Het derde tabblad: ‘cursussen’.

Het derde tabblad geeft een lijst van vele cursussen die mijnheer T’Jampens in de loop van zijn leven, nog ‘ambachtelijk’ op zijn oude typmachine heeft bij elkaar ‘getypt’ of zelfs nog met de hand heeft neergeschreven. Het was nog de tijd van de alcoholduplicator, later van de ‘stencils’, en nog later van de ons allen bekende kopieermachine.
 
Hij stelde zijn cursussen steeds bijzonder plichtsbewust samen. Zij getuigen van zijn enorme belezenheid, inzicht en wijsheid. Maar vooral, zij tonen een metafysiek, die doorheen het Oudgriekse denken, de patristiek, scholastiek en neoscholastiek voortdurend aandacht heeft voor alles wat hoger is en wat ons mensen overstijgt, van een “filosofia perennis”, een eeuwige filosofie. Zij zijn doordrongen van ethische en religieuze waarden die wel eens in schril contrast staan met de al te materialistische mentaliteit van onze tijd. Als geen ander was hij bovendien vertrouwd met de wereld van mantiek en magie en beschikte hij over haast profetische inzichten. Hij vulde het gedachtegoed aan van auteurs met wereldfaam zoals o.m. M. Eliade, N. Söderblom, W. Kristensen en verbeterde zelfs hun teksten m.b.t. hiëro-analyse.  “Zij ‘zien’ enkel de profane, niet de sacrale zijde”, zo zei hij dan eens meer en met enige bezorgdheid,  “en het wordt tijd dat men die dingen ook vanuit ‘internalistisch’ standpunt gaat bekijken.”

 

 

4. Het vierde  tabblad: ’teksten’.

 Naast ‘cursussen’ voor zijn studenten schreef hij ook nog ‘teksten’. Deze teksten behandelen heel wat religieuze en filosofische thema’s m.b.t. zijn omvattende pastorale taak, of waren een voorbereiding op zijn talrijke gespreksavonden waarop iedereen welkom was. Hij wilde inderdaad dat de mensen telkens met een degelijke syllabus naar huis gingen. En merkwaardig, nadien bewerkte hij zijn eigen tekst opnieuw, zodat hij naast en tussen zijn gedrukte pagina’s nog heel wat aanvullingen en bedenkingen noteerde. Ook die laatste toevoegingen hebben we de lezer hier niet willen onthouden.   
 
Doorheen de jaren zien we een evolutie in wat hij voor ons aan het papier toevertrouwt. Het paranormale wordt aanvankelijk vrij zakelijk behandeld, maar geleidelijk leidt hij ons in die  ongewone wereld in en waarschuwt ons eveneens voor haar vele gevaren. Vooral de teksten die ons postuum bezorgd werden, getuigen hiervan. Dit is zelfs zo, dat wie ze leest zonder over de nodige voorkennis en vereiste axiomatiek te beschikken, ze al te gemakkelijk als ongeloofwaardig zou kunnen verwerpen. Wie echter het geluk had hem aan het werk te zien, en de eerder ongewone wijze waarop hij  mensen met problemen bijstond, beseft maar al te goed de werkelijkheidswaarde en de ernst van zulke getuigenissen.
 
De teksten en cursussen waar hier naar verwezen wordt, betreffen samen meer dan tienduizend bladzijden. Ze werden allen gedigitaliseerd. Het wordt de bedoeling dat de lezer ze hier gewoon kan raadplegen, ze downloaden of afprinten. Onze bezorgdheid: het religieuze gedachtegoed van Mijnheer T’Jampens lijkt ons zo belangrijk, zo uniek en zo vèr dragend dat het zeker niet mag verloren gaan.

 

 

5. Het vijfde tabblad: ‘kijker’.

Het laatste tabblad “De mens in de kijker’, tenslotte beschrijft enkele optische experimenten – een uit de hand gelopen hobby van de webmaster van deze site – die in een filosofische en religieuze context gesitueerd worden.

 

En nog dit: Notre Dame de la Guérison

Iets over de afbeelding onderaan op deze pagina:  Wanneer men van de Noord-Italiaanse stad Aosta komt en langs de rivier – de Dora Baltea – de Mont Blanc benadert, dan ziet men in Courmayeur, de laatste stad voor de tunnel links, tamelijk hoog in het gebergte, een klein kerkje. Gaat men er naar toe dan komt men uit op een kleinere rivier, die in de Dora Baltea uitmondt, de Dora di Veni – in het lokale Frans ‘Val Veny’ genoemd – waar een bergstroom met een hevig gedruis van de Mont Blanc afdondert. Even later staat men voor het liefelijke kerkje, toegewijd aan Notre Dame de la Guérison. Staat men, na een gebed, even stil bij het tafereel, dan valt de tegenstelling op. Er is enerzijds, het gracieuze kerkje, in zijn onooglijke kleine verlorenheid, en anderzijds is er het woeste en grootse massief van de Mont Blanc. Heel wat bedevaarders voelen de weldadige rust aan die het kerkje uitstraalt. Sensitieven beweren de energieën als tintelingen in hun lichaam aan te voelen. En hetzelfde geldt voor de icoon van de triniteit bovenaan op deze pagina.